Thursday, June 30, 2005

La venonta epoko di planeti




La unesma esis deskovrita ye 1996. Ol esis giganta - 50% la grandeso di Jupitero - ma 8-foye plu proxime a sua suno kam Merkurio. Cientisti ne pensis ke ol esas posibla, ke tala kozo povus existar.
Itere, l'universo montris nova surprizo a la homaro. E itere, la homaro vidis ol, e povis vidar la universo nove.
Li nomizis ol, eventuale, Bellerophon, la unesma exo-planeto.

Ni vivas en nova epoko, la unesma dii di nova renesanco. Esas la komenco di la epoko di planeti.
La deskovreso di la unesma planeto exter la sunala sistemo - 51 Pegasi B, pose nomesis Bellerophon - esis la voko anuncanta ica nova epoko.
Pensez bone, ke dum la lasta 10 yari, 150 planeti esabas deskovrata. 150 nova mondi. Nia suno havas, admaxime, non. Dum sola yar-deko ni trovis plu kam 15-foyi la nombro di la planeti en nia sunala sistemo.
Ma en la futuro ni deskovros plu multe, pro ke ni developos plu granda, plu bona, plu exakta teleskopi qui povos deskovrar planeti plu rapide kam nun. Se vu volas savar plu multe, lektez plu pri Kepler, Corot, Spitzer, e Terrestrial Planet Finder.

^-^

Wednesday, June 29, 2005

La maxim granda lingui en la reto
( Nombro di uzanti)

LA DEK MAXIM GRANDA LINGUI EN LA RETO

Ret-uzanti, per linguo

Ret-aceso

Estimata nombro di uzanti per linguo

Linguo kom % di tota Ret-uzanti

Angla

291,821,168

26.3 %

1,109,729,839

32.8 %

China

113,414,713

8.6 %

1,316,007,412

12.8 %

Japona

67,677,947

52.8 %

128,137,485

7.6 %

Hispana

56,844,480

14.6 %

389,587,559

6.4 %

Germana

54,244,805

55.4 %

96,141,368

6.1 %

Franca

37,502,485

10.0 %

375,066,442

4.2 %

Koreana

31,600,000

42.0 %

75,189,128

3.6 %

Italiana

28,610,000

48.8 %

58,608,565

3.2 %

Portuguala

21,691,837

9.5 %

227,621,437

2.4 %

Nederlanda

14,655,328

60.5 %

24,218,157

1.6 %

MAXIM GRANDA DEK LINGUI

718,062,762

18.9 %

3,800,307,391

80.8 %

Altra lingui

170,618,369

6.5 %

2,611,759,794

19.2 %

MONDALA TOTESO

888,681,131

13.9 %

6,412,067,185

100.0 %

Tuesday, June 28, 2005

31 di mayo:


"La rebeleso en Irak balde finesos."



27 di junio:


"La rebeleso en Irak forsan duros plu kam 10 yari."

Ah. Tre klara.

Monday, June 27, 2005

Chinia volas komprar Unocal.
Recente, la omnatempe forteskanta Chinia volas komprar firmi en multa landi, e icafoye ol sugestas ke ol volus komprar Unocal (oleo korporaciono) po $18,500,000,000. En Usa kelka personi e politikisti (o forsan multa?) dicas ke esas danjeroza, ke Chinia esas komunista lando e esar sat forta ke ol povas komprar Usana firmi ne esas bona por la futuro di la lando.
Fakte, en aprilo Unocal tentative aceptis ofro da Chevron korp. po $16,500,000,000.

Forsan Chinia volus komprar nia linguo anke?






Pro quo omnu amas la steli tante?

Sunday, June 26, 2005

Ica esas komiko qua aparis dum la elektado di Usa 2004 yaro, ma lektante la novaji en Usa nulo chanjis, e do ica komiko esas ankore bona.
-0-




Se vu vidas detaloze vu povas trovar la antea titulo (en l'Angla).

Saturday, June 25, 2005

La FBI tre bezonas tradukisti

Olim David Kay respondis quale a questiono di senatoro pri la quanteso en lua grupo qui parolas l'Araba e komprenas la linguo di WMD: "Me povas kontar li per la fingri di un manuo."

E pri la Pashtala linguo? "Kelka di ni lernas kelka frazi kande ni esis ibe."

La lingui di qui la FBI bezonas maxim multe esas l'Araba, la Pashtala (?), Dari, Farsi, Kurda, Urdu. Me ne savas la nomo di ti linguo en Ido. E forsan multa di vi ne askoltis antee pri la linguo di Dari, ka no?

Ye yaro 2000 la FBI konstante plendis a la guvernerio ke li havis nula Dari-parolanti, e nur un homo qua parolis la Pashtala. E nun, la reprezentisto di la Usana Tradukisti Asocio dicis ke on prenos dum 10 til 15 yari por tradukar la grandega nombro di dokumenti di qui li mustas tradukar.

Fortunoze, se vu (yes, vu!) savas l'Araba o altra lingui, e volas laborar en Usa, vu povas divenar tradukisto tre rapide. Antee, tradukisti ganis de $15 a $20 po un horo; nun li ganas $30 a $40 horale. E se vu ne timas l'ataki, on povas irar a Irak e ganar $150,000 singayare.
Ma me, me nun preferas la Skandinavala lingui.

Friday, June 24, 2005

Google parolas:

"Saluto, Idala parolanto. Ica esas Google. Quale vu standas? Bone? Bona. Ni havas ulo qua ni mustas dicar a vu. Ni savas ke Ido esas linguo parolata da cirkum 1000 homi, ma per ula motivo ni pensas ke la lingui Bork, Bork, Bork! / Elmer Fudd / Hacker esas plu bona kam Ido. Segun ni, ita tri lingui esas tre bela, splendida, e tre tre lerninda.
Desfortunoze, ni havas nula intenco lasar vi tradukar Google aden via linguo.

Nyaha.
"

Thursday, June 23, 2005

Quale vu pensas pri la nedependeso di Quebec? Un yaro e kelka monati ante nun, Kanada obtenis nove prima ministro, ma lu (Paul Martin) ne esas tam populara kam la antea (Jean Chretien), e dum la lasta yaro ekonomiala skandalo (Paul Martin esis la Ministro di la Ekonomio dum multa yari) preske desvinkigis la guvernerio. Paul Martin promisis multa pekunio por la sequanta budjeto a la NDP (Nova Demokratiala Partio - la maxim sinistra partio en Kanada), e rezulte lu duris esar la prima ministro, ma en Quebec la sentimento pri nedependeso kreskas, e singla skandalo kreskigas la penso ke "forsan ne esus tante mala divenar lando nedependa".

--------------------- l'anciena Prima Ministro di Kanada, Pierre Trudeau.
V

Wednesday, June 22, 2005

Hodie ni havas tre bona komiko, Bizarro. Semblas ke omnu savas pri Bizarro ma se vu ne savas - pro quo?! Quale vu povas ne savar pri Bizarro? Forsan ol esas la maxim...interesiva, o stranja komiko on povas trovar nuntempe. On povas trovar multa komiki qua volas esar quale Bizarro, ma la Bizar-eso di Bizarro esas perfekta, ne tro multa quale l'altri. Simple esar 'Bizara' ne esas same kam esar interesiva.

http://www.bizarro.com

Tuesday, June 21, 2005

Hiere me vidis nova imaji fotografita da la spaco-naveto Mars Express da Europa. En ica fotografo on povas vidar la ravinegi nomizita "Coprates Chasma" e "Coprates Catena".
Qua esas la grandeso di ica ravinegi? Hmmm...






Segun ESA la profundeso esas 8-9 kilometri, e la largeso esas...de 60km til 100km. Yen imajo di ica ravinego fotografita de supre:




Ed itere fotografo di la ravinegi vidanta nord-este:



E fine, ni havas specala 3-D fotografo videblas per okuli specala:

Monday, June 20, 2005

La komiko hodie esas da Paul Conrad.





Bolton? Qua es Bolton, vu demandas? Bolton, t.e. John E. Bolton, esas ita viro:

Desfortunoze, la Idala Wikipedio havas nulo pri lu! Lu nominesis da George Bush por divenar la Usana ambasadisto che la Unioninta Nacioni. Lu aspektas felica en ita imajo, ma me ne savas multe pri lu. Multa redaktistala artiklo dicas ke l esas "falkono" quale Cheney e Rumsfeld. Ma me ne savas. Semblas ke me devas lektar plu detaloze pri lu.

Sunday, June 19, 2005

insurgent: rebel-a, -(ul)o; revolt-anto, -into.

Quale ni mustas nomizar la "insurgent"-i? Semblas ke la Usana guvernerio selektis bone (o selektis habile) kande li komencis uzas ita vorto. En la Angla "insurgent" signifikas persono qua rebelas kontre guvernerio legitima, kontre la vorto "rebel" qua nur signifikas to quo rebelas konte ulo legitimita o ne. Che la ret-sito di Al-Jazeera, li nomizesas "resistance". Me ne savas multe pri li exepte ke li esas cirkum 90% Irakani e 10% exterlandi, e ke li kreskas senfine.
Forsan la vorto rebelo esas la maxim apta. Se Usa nun uzas Ido, quale li nomizus la "insurgent"-i? Forsan rebelachi?


Saturday, June 18, 2005

Hodie ni havas komiko da John Branch.





E quo esas la statistiki pri lo? Me lektis recente ke cirkum 33% di Usani kredas ke WMD trovesis en Irak, ma me obliviis quante procento quankam kredas ke OBL e Hussein kunlaboras ye 9-11.
Yen la unesma seglo spaco navigilo en la mondo. Rusia sendos ol aden spaco ye 21 di junio, e vu povas vidar ol...ah, no, vu ne povas vidar ol, exepte se on esas che Usa. Videz http://www.solarsail.org/. La Rusiana anke povos vidar ol (me pensas) ma me ne savas la Rusa ankore e ne povas serchar.



E qua esas la nomo? Ah, Cosmos 1.
Saluto ad omni! Hike esas La Mondo en Ido, blogo qua havas novaji, opinioni, e raporti omna en la lingua Ido.
Se vu havas opiniono, voluntez skribar ol infre. Forsan me ne askoltos pri ol, ma irga-maniere skribez quale vu volas. Ha.


E yen, komiko por vu da Signe Wilkinson.